Co zrobić, gdy idąc ulicą zatrzyma nas patrol policji, a funkcjonariusze zażądają odblokowania naszego smartfonu? A jak, gdy pójdą o krok dalej, i będą nam chcieli zarekwirować urządzenie?
Czy policjant może zabrać nam telefon?
Funkcjonariusz może zabrać i zatrzymać nasz telefon tylko wtedy, kiedy ma uzasadnione podejrzenie, że znajdują się w nim dowody popełnienia przestępstwa, albo że samo urządzenie pochodzi z kradzieży. W innym razie do konfiskaty niezbędna jest decyzja prokuratora lub uzasadnienia dla podjęcia tzw. "czynności niecierpiących zwłoki".
Co do zasady policja nie ma prawa zarekwirować nam smartfonu. Jeżeli funkcjonariusz chce nam odebrać naszą własność — a nie ma ku temu uzasadnionej przyczyny — to swobodnie możemy odmówić.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Krótko mówiąc, jeżeli to nie jest sytuacja nadzwyczajna, zagrażająca życiu - to policja nie ma prawa rekwirować naszej własności. Jedyne czego mundurowy może zażądać to numer IMEI naszego urządzenia. Jeżeli odmówimy, to w skrajnym przypadku musimy liczyć się z tym, że funkcjonariusz ma prawo nas zatrzymać.
Policjant każe odblokować telefon. Czy można mu odmówić?
Odmowa podania numeru IMEI wiążę się z podejrzeniem, że mamy coś do ukrycia. Być może smartfon jest kradziony lub w jego pamięci znajdują się dowody przestępstwa. Ale nawet wtedy — jako zatrzymani — nie mamy żadnego obowiązku odblokowywać urządzenia. Warto pamiętać, że chroni nas artykuł 74 Kodeksu postępowania karnego (KPK) - i już pierwszy punkt działa na naszą korzyść.
Oskarżony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść - czytamy w KPK.
Do sytuacji, gdy to policjant chce dostępu do naszego smartfonu dochodzi zazwyczaj, gdy nagrywamy przebieg interwencji. Mamy do tego pełne prawo.
Trzeba jednak pamiętać, że funkcjonariusz publiczny to nie osoba publiczna. Możemy utrwalać wizerunek mundurowego. Ale bez jego/jej zgody nie możemy go nigdzie publikować (social media, streaming, czy transmisja live).
Co w przypadku, gdy odmówimy podania numeru IMEI i zostaniemy zatrzymani? Jeżeli naszym zdaniem było to zatrzymanie bezprawne, możemy dochodzić swoich praw. Poprzez pisemną skargę na funkcjonariuszy. Należy pisać do właściwego prokuratora. Możliwa jest też skarga do Biura Spraw Wewnętrznych Policji. Powinniśmy też dochodzić swoich praw przed sądem z żądaniem odszkodowania.